رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان: نهاد پایش و ارزیابی برنامه آمایش گیلان نهادی عمومی، مدنی و مستقل است

جارستان : رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان، با تاکید بر اینکه نهاد پایش و ارزیابی برنامه آمایش استان نهادی کاملا دولتی نخواهد بود، گفت: این نهاد نباید نه کاملا دولتی و نه کاملا خصوصی باشد، بلکه نهادی عمومی و مدنی و مستقل است.

کیوان محمدی با اشاره به بررسی برنامه آمایش سرزمین استان گیلان در کمیسیون تخصصی شورای عالی آمایش کشور، اظهار کرد: برنامه آمایش استان گیلان همچون سایر استان‌ها در سال ۱۳۸۵ در چارچوب شرح خدمات ابلاغی مرکز ملی آمایش سرزمین آغاز و با استفاده از توان کارشناسی سازمان مدیریت و برنامه ریزی تا زمان انحلال ۸۵ درصد مطالعات شناخت وضع موجود تدوین شد.

وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۱ مجددا برنامه آمایش استان ها در دستور کار قرار گرفت و در این مقطع استانداری گیلان به عنوان کارفرما، دانشگاه گیلان را به عنوان مشاور برگزید و در حد فاصل سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳ این مطالعات تهیه شد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان با بیان اینکه پس از احیای سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان ها در سال ۱۳۹۴، برنامه یاد شده در اختیار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان به عنوان متولی امر آمایش قرار گرفت، تصریح کرد: طی سال های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۵ به منظور بررسی مطالعات آمایش استان ها جلساتی در سازمان برنامه و بودجه کشور برگزار شد. در این جلسات نقایص و اشکالات مطالعات آمایش استان مورد بررسی قرار گرفت و ۱۷ عنوان ایراد وارده به سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان اعلام شد و این سازمان ملزم به انجام بازنگری در مطالعات به لحاظ محتوایی و تکمیل و به روز رسانی داده‌ها اعم از داده‌های مکانی و کمی براساس آخرین نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن(۱۳۹۵) شد.

محمدی به اقدامات صورت گرفته پس از بازنگری مطالعات آمایش اشاره کرد و متذکر شد: بعد از قطعی شدن انجام بازنگری اساسی طرح آمایش استان، در گام اول با انجام رایزنی با سازمان برنامه و بودجه کشور، فهرستی از مشاوران ذی صلاح و رتبه بندی آنها در موفقیت اجرای مطالعات دریافت شد. براساس این نتایج با تیم های مطالعاتی موفق مذاکراتی صورت گرفت و نهایتا قرارداد بازنگری با دانشگاه شهید بهشتی و راهبری دو تن از اساتید به نام و برجسته کشور در زمینه برنامه ریزی منطقه ای و آمایش سرزمین در تاریخ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ منعقد و مطالعات به صورت عملی از تیرماه همان سال آغاز شد.

وی اظهار کرد: علاوه بر استفاده از ظرفیت علمی چهره‌های مطرح کشور، به عنوان ویژگی دوم، در فرآیند بازنگری مطالعات، از ساختار اجرایی شکل گرفته در استان از زمان تدوین برنامه ششم متشکل از ۳۳ کمیته تخصصی و بیش از ۴۰۰ کارشناس، صاحب نظر، کارآفرین و مدیران استان در سطوح و مراحل مختلف استفاده شده است. این امر موجب غنای کارشناسی محتوای تدوین شده و اجماع حداکثری در خصوص موارد چالش برانگیز گردید.

این مقام مسئول استفاده از رهیافت نظارت گسترده و مشارکتی را دیگر ویژگی مطالعات آمایش استان گیلان برشمرد و خاطرنشان کرد: علاوه بر انتخاب دو ناظر با ویژگی توانایی تخصصی و اجرایی در انجام مطالعات آمایش، از تجربه و توان تخصصی کارشناسان سازمان در حوزه برنامه و بودجه استفاده شد. همچنین پس از تدوین گزارشات مرحله ای پیشرفت کار، مطالعات ابتدا در اختیار دستگاه های اجرایی بخشی قرار گرفته و دستگاه مسئول با تشکیل جلسات کارشناسی با حضور مشاور، نسبت به نقد و بررسی محتوای مطالب ارائه شده اقدام کردند.

وی با بیان اینکه به منظور تلفیق نتایج به دست آمده در سطوح بخشی و فرابخشی، کارگروه های ذیل شورای برنامه ریزی نیز با حضور مشاور برگزار و گزارشات مرحله ای پیشرفت کار نقد و بررسی شد، گفت: افزون بر این با هدف مشارکت و نظارت سطوح شهرستانی و محلی در فرآیند برنامه ریزی، این مطالعات در جلسات مشترک با فرمانداران و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و با حضور مشاور برگزار شد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان از اتمام بازنگری مطالعات آمایش استان گیلان در مردادماه سال ۱۳۹۷ سخن گفت و ادامه داد: مجموعا تعداد ۱۰۹ جلسه مربوط به برنامه آمایش سرزمین برگزار شده است.

محمدی، دانش و سرمایه اجتماعی سترگی که از رهگذر مطالعات آمایش در استان گیلان پدید آمده را اندوخته ارزشمندی دانست و یادآور شد: در نظر داریم با بهره گیری از آن، نتایج و دستاوردهای آمایش را به حوزه عمومی بسط داده و با پی ریزی گفتمان آمایش سرزمین به عنوان میثاقی جمعی، ضمانت اجرایی و اثربخشی اقدامات پیش بینی شده در این سند را ارتقا دهیم.

وی به مهم ترین اقدامات اجرایی در این خصوص اشاره و اضافه کرد: ارتقای ظرفیت‌های نهادی به ‌ویژه تغییر در برخی رویه‌ها و روابط بین سازمانی، تقویت نقش رسانه‌های محلی استان به‌ عنوان دیده بان برنامه‌های توسعه استان، تقویت مدیریت برنامه‌ریزی آمایش سرزمین و استقرار نظام جامع آموزش آمایش سرزمین، بررسی پیشرفت برنامه آمایش استان توسط نهاد دائم پایش و ارزیابی برنامه آمایش استان، تعامل با مراکز تحقیقاتی و متخصصین حوزه برنامه‌ریزی فضایی، افزایش اختیار و واگذاری بیشتر امور محلی به نهادهای شهرستانی، تشکیل اتاق فکر نخبگان شهرستان‌های استان و مجمع مشورتی نخبگان گیلان، تشکیل نظام زیرساخت یکپارچه اطلاعات(دولت الکترونیک) به‌ ویژه زیرساخت اطلاعات مکانی(ساترا) در سطح استانی و شهرستانی، ایجاد پایگاه اطلاعاتی مدیریت آمایش سرزمین جهت اطلاع رسانی فرآیند اجرای برنامه آمایش استان، تشکیل دبیرخانه برنامه آمایش استان در درون دستگاه‌های اجرایی استان، ارائه گزارش توسط سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط درخصوص انطباق برنامه‌ها و فعالیت‌های آنها با جهت‌گیری‌ها، راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های آمایش استان و تهیه و تصویب سازوکار پیشنهادی جهت مشارکت نهادهای بخش خصوصی و مردمی در کارگروه‌ها و شوراهای تخصصی توسط شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان از جمله مهمترین اقدامات در مطالعات آمایش سرزمین است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان با بیان اینکه مهمترین اصل در ایجاد نهاد پایش و ارزیابی توسعه پایدار استان، تعهد و حمایت سیاسی – اداری نهادها و مقامات عالی رتبه مدیریت استان است، خاطرنشان کرد: این تعهد باید از جنبه ساختاری به گونه ای باشد که مقامات ارشد اداری استان از جمله استاندار، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان، مدیران کل ادارات استان و همچنین مسئولین دیگر نهادهای قدرت در استان، تا مرحله نهادینه شدن از آن حمایت کنند.

وی با تاکید بر اینکه نهاد پایش و ارزیابی برنامه آمایش استان نهادی کاملا دولتی نخواهد بود، عنوان کرد: این نهاد نباید نه کاملا دولتی و نه کاملا خصوصی باشد، بلکه نهادی عمومی و مدنی و مستقل است که صاحب نظران و کارشناسانی از بخش های دولتی و خصوصی در آن حضور دارند تا از این طریق به صورت مستمر به رصد فرآیند توسعه استان، پایش و نظارت بر اجرای برنامه آمایش استان بپردازند.

محمدی تصریح کرد: نهاد پایش و ارزیابی برنامه آمایش استان علاوه بر اینکه برخی از نهادهای رسمی مدیریت استان را در بر گرفته، شکل دهنده شبکه ای از نخبگان و صاحبان اندیشه استان است تا بتواند زمینه های تعامل فکر بین صاحبان اندیشه و تخصص را در استان فراهم آورد و به عنوان بازوی مشورتی نهادهای مدیریتی، اجرایی و شورایی استان عمل کند.